Ασφυκτική πίεση της ECB στην Ελλάδα

Ομιλία με πολλές αιχμές και κατά της Ελλάδας ήταν αυτή του Mario Draghi αμέσως μετά την ανακοίνωση της ECB ότι διατηρεί σταθερά τα επιτόκια της. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο διοικητής της ECB, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν είναι «πολιτικό ίδρυμα» και λειτουργεί με κανόνες, ενώ απαντώντας σε ερώτηση για την αύξηση του ορίου έκδοσης εντόκων γραμματίων αρκέστηκε στο να σημειώσει ότι «οι Ευρωπαϊκοί κανόνες απαγορεύουν την έμμεση ή άμεση χρηματοδότηση ενός κράτους», παραπέμποντας στο άρθρο 123 του καταστατικού.

Ο Draghi τόνισε πως η ECB έχει δανείσει ήδη πολλά χρήματα στην Ελλάδα και προϋπόθεση για να αρχίσει πάλι να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγυήσεις είναι να ολοκληρωθεί επιτυχώς το πρόγραμμα. «Το ευρωσύστημα έχει δανείσει στην Ελλάδα 100 δις ευρώ και το ποσό έχει διπλασιαστεί σε δυο μήνες. Ο δανεισμός είναι στο 68% του ΑΕΠ, το υψηλότερο ποσοστό στην ευρωζώνη. Υπό αυτή την έννοια η ECB είναι η κεντρική τράπεζα της Ελλάδας, αλλά είναι επίσης και όλων των άλλων κρατών. Είναι ίδρυμα με κανόνες. Η ECB είναι η πρώτη που εύχεται να ξεκινήσει τη χρηματοδότηση [σημ. ΜΒΒ: να επανέρθει δηλαδή το waiver και να κάνει αποδεκτά τα Ελληνικά ομόλογα] υπό την προϋπόθεση ότι οι όροι είναι στη θέση τους. Αυτοί οι όροι είναι πρόοδος που θα δείχνει ότι προχωρά η επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος».

Οι Ελληνικές τράπεζες είναι φερέγγυες, τόνισε, αλλά ξεκαθάρισε ότι η ECB ζήτησε να είναι διαθέσιμο το «μαξιλάρι» του ΤΧΣ για τυχόν ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης. Παράλληλα, επανέλαβε ότι η ECB δεν μπορεί μέχρι τον Ιούλιο ή τον Αύγουστο να προχωρήσει σε αγορές Ελληνικών τίτλων στο πλαίσιο του προγράμματος QE, δεδομένου ότι ήδη οι τίτλοι που κατέχει υπερβαίνουν το όριο που τέθηκε ανά εκδότη (33%) και έτσι θα πρέπει πρώτα να γίνουν αποπληρωμές και μετά αγορές.

Για το πρόγραμμα QE, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα ξεκινήσει τις αγορές κρατικών ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά στις 9 Μαρτίου, δήλωσε ο Mario Draghi . Όπως ανέφερε η κεντρική τράπεζα θα συνεχίσει τις αγορές τιτλοποιημένων δανείων ABS και καλυμμένων ομολόγων. H ECB δεν θα αγοράζει ομόλογα με επιτόκιο χαμηλότερο από το επιτόκιο καταθέσεων, δηλαδή κάτω από -0,2%, πρόσθεσε και διευκρίνισε πως οι αγορές τίτλων θα διαρκέσουν ως τον Σεπτέμβριο του 2016. Τόνισε ωστόσο πως το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης θα συνεχιστεί μέχρι να διαπιστωθούν θετικές επιδράσεις στην οικονομία.

Ο διοικητής της ECB υποστήριξε πως αρχίζουν να εμφανίζονται πιο ευνοϊκές εξελίξεις στην οικονομία της ευρωζώνης, οι οποίες ενισχύονται από τα επιπρόσθετα μέτρα νομισματικής χαλάρωσης. Επιπλέον, η χαμηλή τιμή του πετρελαίου θα στηρίξει το εισόδημα των οικογενειών και τα κέρδη των εταιρειών.

Όπως είπε ο Mario Draghi, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις το ΑΕΠ της ευρωζώνης αυξήθηκε 0,3% το τελευταίο τρίμηνο του 2014 και η εικόνα από τις αρχές του 2015 δείχνει να βελτιώνεται. Περιμένουμε ότι η ανάκαμψη σταδιακά θα διευρυνθεί και θα ενισχυθεί.

Οι εκτιμήσεις για το ΑΕΠ αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω, στο 1,5% του ΑΕΠ για το 2015 και στο 1,9% του ΑΕΠ για το 2016 λόγω και της πτώσης του ευρώ αλλά και των μέτρων της ECB. Το 2017 η αύξηση του ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στο 2,1%.

Όσον αφορά στον πληθωρισμό, το 2015 αναμένεται να είναι μηδενικός έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 0,7%. Η μείωση της πρόβλεψης για τον πληθωρισμό οφείλεται στη χαμηλότερη τιμή του πετρελαίου. Ωστόσο, το 2016 ο δείκτης τιμών καταναλωτή θα αυξηθεί κατά 1,5%, από 1,3% που προέβλεπε η ECB τον Δεκέμβριο.

Ο Draghi τόνισε πως η ECB θα επιβλέπει προσεκτικά τους κινδύνους για την εξέλιξη των τιμών, δίνοντας έμφαση στις γεωπολιτικές εξελίξεις, στις συναλλαγματικές μεταβολές και στις εξελίξεις στις τιμές της ενέργειας.

Ακόμα μια φορά αποδεικνύεται το πόσο εύκολα έρχεται σε δύσκολη θέση μία χώρα, όταν δεν ελέγχει το νόμισμά της. Ουσιαστικά ο Draghi και η ECB έσφιξαν την θηλιά της πίεσης στην Ελλάδα και με δεδομένη την έλλειψη ρευστότητας στην Ελληνική οικονομία, την φέρνουν προ του τετελεσμένου της αποδοχής ενός τρίτου πακέτου στήριξης. Αυτό που μένει να δούμε είναι το πως θα αντιδράσει η Ελληνική κυβέρνηση, πέραν των καθιερωμένων λαϊκίστικων δηλώσεων.