Το τέρας που λέγεται τηλεόραση

Η 29η Ιουλίου φέτος σηματοδότησε την 125η επέτειο από τη γέννηση του μεγάλου Ρώσου εφευρέτη Vladimir Zworykin, που είναι γνωστός στη Ρωσία ως Πατέρα της τηλεόρασης. Ο Dan Pototsky, συντάκτης της "Russia Beyond the Headlines", επιμελήθηκε ενός αφιερώματος, το κείμενο του οποίου συντάχθηκε με βάση τις αναμνήσεις του γραμματέα και βιογράφου του Zworykin, Frederick Olessi, του διευθυντή της Βιβλιοθήκης David Sarnoff (ΗΠΑ), Alexander Magun, και της διευθύντριας του Μουσείου Ιστορίας του κρατικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Αγίας Πετρούπολης, Olga Shcherbinina. Έχει ιδιαίτερη βαρύτητα η γνώμη του σχετικά με την τηλεόραση, η οποία δυστυχώς γαλουχεί γενιές ανθρώπων από της εφευρέσεως της μέχρι σήμερα. Ρώσικη εφεύρεση που εκμεταλλεύτηκαν οι Αμερικανοί...

Ο Vladimir Zworykin γεννήθηκε στις 29 Ιουλίου του 1889 στην πόλη Muroma (300 χλμ. ανατολικά της Μόσχας), στην πατρίδα του ήρωα του ρωσικού έπους, Ilya Miromets. Η ζωή του μεγάλου επιστήμονα, θυμίζει και αυτή τον λαϊκό θρύλο. Ο Zworykin έζησε δυο επαναστάσεις, δυο μεγάλους πολέμους, έκανε το γύρο του κόσμου και έκανε πάνω από 20 εφευρέσεις, η μια εκ των οποίων ήταν η τηλεόραση. Ηλικιωμένος πια, ο Zworykin μιλούσε με πίκρα για το δημιούργημά του, την τηλεόραση: «Δημιούργησα ένα τέρας, το οποίο είναι ικανό να κάνει πλύση εγκεφάλου σε ολόκληρη την ανθρωπότητα. Αυτό το τερατούργημα θα οδηγήσει τον πλανήτη μας σε έναν ομογενοποιημένο τρόπο σκέψης. Δεν θα επέτρεπα ποτέ στα παιδιά μου ακόμη και να πλησιάσουν στην τηλεόραση. Το καλύτερο εξάρτημα της τηλεόρασης -έλεγε ο Zworykin- είναι το κουμπί που την κλείνει». Ο Zworykin θεωρείται ο "πατέρας" της τηλεόρασης.

Κανείς από τους γιους της οικογένειας δεν ήθελε να ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα, ο οποίος ήταν έμπορος. Όπως και τα μεγαλύτερα αδέρφια του, ο Zworykin αποφάσισε να αφιερωθεί στην επιστήμη. Το 1906 εισήχθη στην Τεχνική Σχολή της Αγίας Πετρούπολης, όπου γνωρίστηκε με τον καθηγητή Boris Lvovich Rosing, δημιουργό των πρώτων μελετών σχετικά με την ηλεκτρονική μετάδοση της εικόνας σε απόσταση, γεγονός που καθόρισε την κατεύθυνση των μελλοντικών ενδιαφερόντων του νεαρού φοιτητή.

Το 1912 ο απόφοιτος Zworykin ενώ βρισκόταν για πρακτική στη Γερμανία κλήθηκε ως αξιωματικός στον τσαρικό στρατό. Η Ρωσία εισερχόταν στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Επί ενάμιση χρόνο υπηρέτησε στο μέτωπο σε μετακινούμενο στρατιωτικό ραδιοσταθμό. Αργότερα άρχισε η επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1917 και αμέσως μετά απεβίωσε ο πατέρας του. Το πατρικό σπίτι στο οποίο μεγάλωσε απαλλοτριώθηκε. Έτσι όπως είχε διαμορφωθεί η κατάσταση δεν μπορούσε να γίνει λόγος για επιστημονική δραστηριότητα.

«Γινόταν σαφές -έγραφε ο Zworykin- ότι ήταν μάταιο να αναμένει κανείς στο άμεσο μέλλον επιστροφή στις φυσιολογικές συνθήκες και ειδικότερα στην ερευνητική εργασία. Δεν επιθυμούσα να συμμετάσχω στον εμφύλιο. Ονειρευόμουν να δουλέψω σε εργαστήριο προκειμένου να πραγματοποιήσω τις ιδέες που είχα. Οδηγήθηκα στο συμπέρασμα ότι για να το κάνω αυτό θα πρέπει να φύγω σε μια άλλη χώρα και αυτή θεωρούσα πως θα έπρεπε να ήταν η Αμερική».

Η αναχώρηση για τις ΗΠΑ ήταν μια ακόμη περιπέτεια στη βιογραφία του Zworykin. Στον επιστήμονα είχε προταθεί προηγουμένως να απασχοληθεί στην οργάνωση της ραδιοεπικοινωνίας για την προσωρινή κυβέρνηση στο Omsk, το οποίο βρίσκεται στα βόρεια της χώρας. Μετά από μερικούς μήνες και πολλές δυσκολίες, αλλάζοντας τρένα, πλοία, χρησιμοποιώντας ακόμη και παγοθραυστικό, ο Zworykin έφτασε στον προορισμό του. Από το Omsk τον έστειλαν στις ΗΠΑ για να αγοράσει τον απαιτούμενο εξοπλισμό για τον ραδιοσταθμό. Έχοντας εκπληρώσει την αποστολή επέστρεψε στο Omsk, αυτή τη φορά μέσω Ιαπωνίας και Κίνας, πραγματοποιώντας κατ’ αυτό τον τρόπο ουσιαστικά το γύρο του κόσμου. Αφού παρέδωσε τον απαραίτητο εξοπλισμό τον έστειλαν εκ νέου στις ΗΠΑ, αλλά αυτή τη φορά δεν επέστρεψε πια στη Ρωσία.

Στην Αμερική, ο Zworykin εργάστηκε για ένα διάστημα στην εταιρία Westinghouse, όπου ασχολήθηκε με την ανάπτυξη των πρωτοτύπων των πρώτων τηλεοράσεων. Ωστόσο εκεί δεν βρήκε την απαραίτητη υποστήριξη στα σχέδιά του. Ο άνθρωπος ο οποίος πίστεψε στη μελέτη του Zworykin, ένας άλλος μετανάστης από τη Ρωσία, ο David Sarnoff, πρόεδρος της Radio Corporation of America.

«Τι χρειάζεται για να μετατραπεί το σχέδιό μας σε μέσο τηλεοπτικής μετάδοσης για το μαζικό κοινό;», ρώτησε ο Sarnoff τον Zworykin. «Εκατό χιλιάδες δολάρια και δυο χρόνια δουλειάς», του απάντησε εκείνος. Τα μετέπειτα έξοδα ξεπέρασαν το συγκεκριμένο ποσό κατά 30 φορές, αλλά αυτό δεν στάθηκε εμπόδιο.

Το 1931 ο Zworykin δημιούργησε την τελική κατασκευή της λυχνίας μετάδοσης, του εικονοσκοπίου, το οποίο αποτέλεσε τη βάση για το μελλοντικό σύστημα της ηλεκτρονικής τηλεόρασης. Ήδη το 1932 τα εργοστάσια της εταιρίας RCA ξεκίνησαν την παραγωγή τηλεοράσεων με την ηλεκτρονική λυχνία που εφηύρε ο Zworykin και οι κάτοικοι της Νέας Υόρκης και των γύρω περιοχών σε απόσταση 100 χλμ., έγιναν οι πρώτοι τηλεθεατές.

Έχοντας ζήσει 15 χρόνια στις ΗΠΑ και συγκρίνοντας τον εαυτό του με τους πιο αφομοιωμένους μετανάστες, όπως ο Sarnoff, ο Zworykin καταλάβαινε ότι ο ίδιος δεν θα γίνει ποτέ "100% Αμερικάνος". Σύμφωνα με τις αναμνήσεις του γραμματέα και φίλου του Frederick Olessi, τα Αγγλικά ο Zworykin τα μιλούσε με χάλια προφορά, όλες του οι συνήθειες και ο τρόπος σκέψης παρέμειναν Ρωσικά, ενώ το αγαπημένο του θέμα συζήτησης, πλην των ηλεκτρονικών, ήταν οι αναμνήσεις του από την προεπαναστατική Ρωσία. Ωστόσο, όταν πήγε στην πατρίδα και μίλησε με τους συγγενείς του αποφάσισε να παραμείνει στις ΗΠΑ αν και επισκέφθηκε αρκετές φορές ακόμη την ΕΣΣΔ όπου μοιραζόταν την προσωπική εμπειρία του και αξιοποιούσε την εμπειρία των Σοβιετικών συναδέλφων του.

Αφιερώνω με αγάπη το παρόν σε όλους όσοι έκλεισαν την τηλεόραση και άνοιξαν το μυαλό τους!