Η κυβέρνηση είναι γνωστό τοις πάσι πως ακολουθεί πιστά και κατά γράμμα τις επιταγές της Ε.Ε. Η αξιωματική αντιπολίτευση έχοντας δει την ευκαιρία για εξουσία, χρησιμοποίησε χωρίς να το αναφέρει πουθενά την μελέτη δύο Γάλλων οικονομολόγων, του Pierre Pâris και του Charles Wyplosz, με τίτλο "PADRE - Politically Acceptable Debt Restructuring in the Eurozone" (πολιτικώς αποδεκτή αναδόμηση του χρέους στην ευρωζώνη), πρόσθεσε διάφορες λαϊκίστικες θέσεις και παρουσίασε την "βιώσιμη λύση για το χρέος". Ο διακεκριμένος οικονομολόγος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Cincinnati στο Ohio των ΗΠΑ Κώστας Πολυχρονίου PhD, που ο Θεός με ευλόγησε να τον έχω καρδιακό φίλο και οδηγό, στον ελάχιστο ελεύθερο χρόνο που διαθέτει έκανε τον κόπο να μελετήσει την πρόταση των δύο Γάλλων και να τη σχολιάσει μέσα από την έμπειρη και καθαρή ματιά του. Σχόλιο επί της Προτάσεως PADRE: Η πρόταση PADRE είναι βασικώς σωστή. Ωστόσο, θα μπορούσε να είναι περισσότερο περιεκτική δοθείσης της εν εξελίξει κίνησης προς ένα συνυφασμένο παγκόσμιο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον. Παρακάτω είναι το σχόλιο μου:
Πρώτο σχόλιο: Πρέπει να κρατήσουμε υπ’ όψιν μας ότι η ΕΚΤ, όπως ενεργεί επί του παρόντος, δεν είναι ελεύθερη αλλά επηρεάζεται από κυβερνήσεις και δη από εκείνες κυρίως των βορείων χωρών της Ευρωζώνης.
Η εν λόγω PADRE πρόταση επικεντρώνεται στην πολιτικοοικονομική διάσταση της δημοσιονομικής αστάθειας. Και, ενώ, η επίλυση του προβλήματος της Ευρωζώνης είναι άμεσα θέμα πολιτικοοικονομικό (τακτικό), η επίλυση αυτή καθ’ αυτή επηρεάζεται από την κοινωνική διάσταση της περιφερειακής σύγκλισης (στρατηγικό). Άρα, ενώ μακροοικονομικά η PADRE είναι σωστή δεν φαίνεται να είναι βέλτιστη. Δηλαδή, δεν ικανοποιεί την πολιτικοκοινωνικοοικονομικήδιάσταση της Ευρωζώνης.
Παρ’ όλα αυτά, η πρόταση PADRE συζητά στοιχεία-κλειδιά όσον αφορά στην πολιτική διακυβέρνηση της Ευρωζώνης, στην σύνθεσή της και στις αδυναμίες της στις οποίες καταλογίζει ευθύνες για την παρούσα οικονομική ανισορροπία και στασιμότητα.
Δεύτερο σχόλιο: Βρίσκω την πρόταση PADRE τεχνοκρατικά υλοποιήσιμη. Θα μπορούσε να απλουστευθεί, σε περίπτωση δημοσιονομικής ομοιογένειας, ως ακολούθως:
- Η ΕΚΤ (ECB) αγοράζει εθνικά ομόλογα χωρών με μη εξυπηρετήσιμο εξωτερικό χρέος, ίσως πάνω από 100% του ΑΕΠ. Η ως άνω αγορά ομολόγων προσφέρει ρευστότητα στην δεδομένη εθνική οικονομία. Μία-μία τέτοια πράξη η ΕΚΤ τυπώνει νέο χρήμα.
- Το νέο αυτό χρήμα διοχετεύεται μέσω τραπεζών στην πραγματική οικονομία υπό τη μορφή δανείων σε επιχειρήσεις και ιδιώτες.
- Η ΕΚΤ πρέπει ταυτόχρονα να κρατήσει τα διατραπεζικά επιτόκια επαρκώς χαμηλά, σε πολλές των περιπτώσεων κάτω από 1% ούτως ώστε οι τράπεζες να δραστηριοποιηθούν στην παροχή δανείων. (Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι από το 1992 η ΕΚΤ έχει κρατήσει το επίσημο επιτόκιό της υψηλό, εν συγκρίσει με άλλες διεθνείς οικονομίες όπως των ΗΠΑ, με κατασταλτικές συνέπειες επί της οικονομίας της Ευρωζώνης).
- Η ως άνω ρευστότητα δημιουργεί οικονομική δραστηριότητα και ανάπτυξη. Η ανάπτυξη επιφέρει πληθωρισμό τον οποίον η ΕΚΤ μπορεί να περιορίσει με το να αυξήσει τα διατραπεζικά επιτόκια, όταν πληθωριστικές πιέσεις αρχίζουν να διαφαίνονται.
Η PADRE δεν συζητά τον διεθνή χαρακτήρα του ΕΥΡΩ. Το ΕΥΡΩ είναι ένα από τα «σκληρά» νομίσματα και ως εκ τούτου η ΕΚΤ μπορεί να διαπραγματευθεί με εξωτερικούς θεσμικούς επενδυτάς από θέσεως ισχύος, «σχεδόν» όπως η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ.
Η ΕΚΤ μπορεί (θεωρητικά) να κρατήσει «επ’ αόριστον» τα εθνικά ομόλογα. (Αυτό, βέβαια, υποστηρίζει και η πρόταση PADRE).
Τρίτο σχόλιο: Η ΕΚΤ, εξ ορισμού, έχει την εξουσία να δημιουργεί χρήμα «τυπώνοντάς το» ή επιτρέποντας στις τράπεζες να το δημιουργήσουν μέσω συναλλαγών, ήτοι, καταθέσεων και δανείων. Δεν μπορώ να αποδεχθώ την εκτίμηση, στην πρόταση PADRE, ότι η χρηματοδότηση δημοσίου χρέους είναι «απαραιτήτως» πληθωριστική. Είναι καθήκον της Κεντρικής Τράπεζας να χρηματοδοτεί την οικονομική ανάπτυξη και να περιορίζει πληθωριστικές πιέσεις. Για παράδειγμα, ο Πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, κατά την διάρκεια της πρόσφατης παγκόσμιας οικονομικής συρρίκνωσης 2007-2011 Ben Bernanke, χρηματοδότησε την Αμερικανική οικονομία με νέο χρήμα της τάξεως των $2 τρισεκατομμυρίων. Εν τούτοις, ο πληθωρισμός συνεχίζει να μη συνιστά απειλή.
Τέταρτο σχόλιο: Η δυσκολία εφαρμογής της PADRE πηγάζει από τον ιδιάζοντα χαρακτήρα της σημερινής περιφερειακής σύγκλισης της Ευρωζώνης. Δηλαδή, η διαφορά στην δημοσιονομική φιλοσοφία και πρακτική μεταξύ των βορείων και νοτίων χωρών της Ευρωζώνης παραμένει αγεφύρωτη. Η διαφορά αυτή, η οποία υπήρξε από το 1957 – Συνθήκη της Ρώμης – δεν γεφυρώθηκε με την Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992. Θεωρώ, λοιπόν, μάλλον δύσκολο για τους Γερμανούς και τους εν γένει βορείους ν’ αποδεχθούν την πρόταση PADRE «χωρίς» να επιτευχθεί δημοσιονομική σύγκλιση βορείων και νοτίων.
Πέμπτο σχόλιο: Η PADRE συζητά για το κόστος του δημοσιονομικού χρέους επί της ΕΚΤ και ότι το κόστος αυτό μικραίνει σε συνάρτηση με την αύξηση του ΑΕΠ. Και βέβαια αυτό συμβαίνει. Όμως, αυτό σημαίνει ότι τελικώς οι χώρες που δείχνουν δημοσιονομική αδυναμία ή ανεπάρκεια θα αναγκαστούν να πειθαρχήσουν δημοσιονομικά. Αν αυτό συμβεί, τότε το δημοσιονομικό χρέος που θα επωμισθεί η ΕΚΤ δεν θα έχει μακροπρόθεσμη σημασία, καθότι οι Κεντρικές Τράπεζες όπως η ΕΚΤ μπορούν και: αυξάνουν ή συρρικνώνουν την ρευστότητα, και επηρεάζουν τον πληθωρισμό. Άρα, ναι μεν η δύναμης της ΕΚΤ είναι και αποτελεσματική και καταλυτική, στην απορρόφηση δημοσιονομικού χρέους, ωστόσο, αυτό μπορεί να συμβεί μόνον περιοδικά και σε συνάρτηση με δημοσιονομική πειθαρχία, η οποία βέβαια εμπνέεται από το πολιτικό σύστημα και ασκείται από την εκάστοτε κυβέρνηση.
Έκτο σχόλιο: Η πρόταση PADRE αναφέρεται σε δημοσιονομικό χρέος της τάξεως του 60% του ΑΕΠ ως βέλτιστο. Αυτό το ποσοστό αποτελεί όρο της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Ωστόσο, ουδέποτε ετηρήθη. Ακόμη και η Γερμανία το παραβίασε. Τι ήσαν οι επιπτώσεις επί της Γερμανίας; Η Γερμανία τελευταίως, και εν μέσω της παγκοσμίου οικονομικής συρρίκνωσης του 2007, δανειζόταν από εξωτερικές αγορές με «αρνητικό» επιτόκιο. Άρα, η Αχίλλειος πτέρνα για τα δημοσιονομικά χρέη και την εν γένει οικονομία, οιασδήποτε χώρας, είναι η έλλειψη παραγωγικότητος και ανταγωνιστικότητός της. Για παράδειγμα, το δημοσιονομικό χρέος της Ιαπωνίας υπερβαίνει το 200% του ΑΕΠ. Ωστόσο, η οικονομία της Ιαπωνίας ανταγωνίζεται εκείνη των Ηνωμένων Πολιτειών.
Επί του παρόντος, το δημοσιονομικό χρέος των ΗΠΑ είναι περίπου 90% του ΑΕΠ, και, της Ευρωζώνης περίπου 100% του ΑΕΠ. Δηλαδή, τα δύο ποσοστά είναι σχεδόν ισοδύναμα. Γιατί, λοιπόν, η οικονομία των ΗΠΑ καταδεικνύει οικονομική ανάπτυξη της τάξεως του 3% και πλέον για το 2014 ενώ η Ευρωζώνη παραμένει στάσιμη; Απάντηση: μη εξυπηρετήσιμα δημοσιονομικά χρέη και η αδράνεια της ΕΚΤ, η οποία βασικώς αποδίδεται στην έλλειψη δημοσιονομικής σύγκλισης!
Έβδομο σχόλιο: Αν υποθέσουμε ότι η PADRE θα γίνει αποδεκτή, καθότι οι βόρειες χώρες της Ευρωζώνης αναμένεται ν’ αντισταθούν σ’ ένα τέτοιο σενάριο εκτός αν οι νότιες χώρες αποδεχθούν μία νέα δημοσιονομική συμφωνία, και μπει σε εφαρμογή απαλλάσσοντας τις χώρες του Νότου από τα μη εξυπηρετήσιμα δημοσιονομικά χρέη, το επόμενο βήμα στην σύγκλιση της Ευρωζώνης θα είναι η Πολιτική ενοποίηση η οποία θα εναγκαλισθεί τις αρχές της πολιτικοοικονομικής τμηματοποίησης περιφερειών δια της οποίας τμήματα ή περιφέρειες της ΕΕ και πάλι θα μπορούν να χρεωκοπούν, αν οι τοπικές τους οικονομίες δεν είναι ανταγωνιστικές με εκείνες άλλων περιφερειών.
Γενικό σχόλιο: Επί του παρόντος, η οικονομία της Ευρωζώνης διατρέχει κίνδυνο «αποπληθωρισμού» (deflation), καθότι ο πληθωρισμός έχει σημαντικά μειωθεί, στο επίπεδο του 0,26%. Όμως, επειδή η Ευρωζώνη δεν έχει δημοσιονομική πολιτική επαφίεται στην ΕΚΤ να χρησιμοποιήσει την χρηματοπιστωτική της πολιτική προκειμένου να αποφευχθεί ο ως άνω κίνδυνος.
Επιπροσθέτως, οι ως άνω προκλήσεις της Ευρωζώνης και δη της ΕΕ δεν είναι μόνον μακροοικονομικές (δημοσιονομικές). Οι δυσκολίες είναι πολύ βαθύτερες. Αφορούν στις «διαπολιτισμικές» διαφορές οι οποίες υφίστανται μεταξύ Βορείων και Νοτίων, δηλαδή, «ατζέντας» (Βορείων) και «σχέσεων» (Νοτίων). Η «διαπολιτισμικότητα» προωθείται από την Παγκοσμιοποίηση και την Αρχή της Παγκοσμίου Διακυβέρνησης. Αμφότεροι, Βόρειοι και Νότιοι, έχουν εμπλακεί σ’ έναν ασύμπτωτο αγώνα επαύξησης οικονομικής αποδοτικότητος ο οποίος αγώνας τους πιέζει να προσαρμόσουν τις πολιτισμικές τους αξίες προκειμένου να επιτύχουν σχετικά ανταγωνιστική οικονομική αποδοτικότητα. Αποτέλεσμα: οικονομική στασιμότητα λόγω διαπολιτισμικής ετερογένειας.
Κοινωνιολογικά, η διαπολιτισμική ομοιογένεια επιτυγχάνεται σταδιακά, εξαρτώμενη από τον βαθμό ευκαμψίας των σχετικών πολιτισμικών αξιών.
Πρέπει, λοιπόν, να επισημανθεί ότι οι λαοί, κυρίως εκείνοι με μη διαπραγματεύσιμες πολιτισμικές αξίες –ήθη και έθιμα– και με αδύναμη οικονομία, που δεν επιθυμούν την σχετική απώλεια της εθνικής των κυριαρχίας και την αλλοίωση των πολιτισμικών τους αξιών πρέπει να απέχουν από περιφερειακές συγκλίσεις.
Έτσι σκέφτεται ο άνθρωπος που δεν έχει παρωπίδες. Προσέξτε τις παρατηρήσεις του και κυρίως την τελευταία του επισήμανση: Δεν στέκεται στα αυστηρά τεχνικά οικονομικά ζητήματα, αλλά δίνει την πραγματική διάσταση του ζητήματος που δεν είναι άλλη παρά ο σεβασμός στις αξίες και στα χαρακτηριστικά του κάθε λαού. Αυτή είναι η μόνη αποδεκτή και σωστή οικονομική πολιτική. Δεν υπάρχει άλλη, όσο κι αν ψάξει κανείς.
Δεν έχω λόγια για να ευχαριστήσω τόσο τον φίλτατο καθηγητή Dr. Κώστα Πολυχρονίου, όσο και τον επίσης φίλο μου και συναγωνιστή Βασίλη Μακρή που ανακίνησε το όλο ζήτημα.
Έτσι σκέφτεται ο άνθρωπος που δεν έχει παρωπίδες. Προσέξτε τις παρατηρήσεις του και κυρίως την τελευταία του επισήμανση: Δεν στέκεται στα αυστηρά τεχνικά οικονομικά ζητήματα, αλλά δίνει την πραγματική διάσταση του ζητήματος που δεν είναι άλλη παρά ο σεβασμός στις αξίες και στα χαρακτηριστικά του κάθε λαού. Αυτή είναι η μόνη αποδεκτή και σωστή οικονομική πολιτική. Δεν υπάρχει άλλη, όσο κι αν ψάξει κανείς.
Δεν έχω λόγια για να ευχαριστήσω τόσο τον φίλτατο καθηγητή Dr. Κώστα Πολυχρονίου, όσο και τον επίσης φίλο μου και συναγωνιστή Βασίλη Μακρή που ανακίνησε το όλο ζήτημα.
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου