Τα εργαλεία φταίνε ή ο μάστορας;

Δεν υπήρξα ποτέ -και χωρίς να θέλω να πω μεγάλη κουβέντα θεωρώ δύσκολο να υπάρξω και στο μέλλον- θαυμαστής ή υποστηρικτής της Microsoft και της συμβολής(;) της στην επιστήμη, που αγάπησα, σπούδασα και εξακολουθώ να μελετώ, την πληροφορική.

Η Microsoft από της ιδρύσεώς της δεν έπεισε πως είχε σκοπό την εξέλιξη της πληροφορικής, σε αντίθεση με την Apple και την IBM, αλλά αντίθετα μοιάζει επικεντρωμένη στο να πλουτίσει τον ιδρυτή της μέσα από την επιπόλαιη και κακοσχεδιασμένη εκλαΐκευση της χρήσης των υπολογιστών, μια πρακτική που εισήγαγε πολλά προβλήματα στον χώρο της τεχνολογίας. Τόσο η σειρά των λειτουργικών συστημάτων Windows, όσο και η πλειοψηφία των προγραμμάτων της Microsoft, είναι προϊόντα κερδοσκοπικής απόφασης για βεβιασμένη είσοδο στην αγορά, χωρίς να έχουν προηγηθεί οι απαιτούμενες δοκιμές (tests) προκειμένου να πιστοποιηθεί η καλή και σωστή λειτουργία τους.

Το Microsoft Excel είναι ένα αρκετά δημοφιλές εργαλείο της περίφημης συλλογής προγραμάτων με την επωνυμία Microsoft Office. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα επεξεργασίας λογιστικών φύλλων, που έχει την δυνατότητα να κάνει απλούς και σύνθετους μαθηματικούς υπολογισμούς, να δημιουργεί αλλά και να επεξεργάζεται βάσεις δεδομένων ή pivot tables, να αποτυπώνει μαθηματικές σχέσεις σε γραφήματα, ενώ παρέχει και την δυνατότητα προγραμματισμού μέσω των λεγόμενων μακροεντολών (macros).

Πέρα από τις όποιες ευθύνες βαρύνουν την Microsoft για την πολιτική της, που πολλές φορές στον βωμό του κέρδους θυσιάζει την πληροφορική, υπάρχουν πολλοί ανεύθυνοι "επιστήμονες", που προσπαθούν να μεταφέρουν την ανικανότητα και την ανεπάρκειά τους στα εργαλεία που χρησιμοποιούν. Επιπλέον υπάρχουν ακόμα πιο ανεύθυνοι "δημοσιογράφοι", που επιχειρούν να δημιουργήσουν ειδήσεις ή να αναδείξουν το απόλυτο τίποτε σε ... μείζον θέμα!

Μια τέτοια περίπτωση αποτελεί το δημοσίευμα του Βρετανικού ειδησεογραφικού δικτύου BBC, που αναφέρει πως οι επιστήμονες κατηγορούν την Microsoft και το Excel για λάθη σε πολλές μελέτες της Γενετικής, λόγω του ότι τα σύμβολα των γονιδίων μετατρέπονται σε ημερομηνίες, με παράδειγμα το SEPT2 (Septin 2), που αυτόματα αλλάζει σε "September 2".

H Microsoft δικαίως αντιτείνει πως το σφάλμα στην μετονομασία των γονιδίων μπορεί να διορθωθεί εάν οι χρήστες κάνουν ορισμένες αλλαγές στις ρυθμίσεις της εφαρμογής. «Το Excel έχει την δυνατότητα να εμφανίζει τα δεδομένα και τα κείμενα με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Οι προεπιλεγμένες ρυθμίσεις είναι σχεδιασμένες ώστε να λειτουργούν σε καθημερινά σενάρια. Το Excel προσφέρει ένα ευρύ φάσμα επιλογών, τις οποίες οι πελάτες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ώστε να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο εμφανίζονται τα δεδομένα».

Το δημοσίευμα του BBC αναφέρει, επίσης, πως αυτό το πρόβλημα δεν εκδηλώνεται στο ανάλογο πρόγραμμα της Google, το Google Sheets, και αυτό θα πρέπει να μας βάλει σε σκέψεις.

Σε ότι αφορά στο δημοσίευμα, κανείς δεν μπορεί να πει μετά βεβαιότητος ότι δεν πρόκειται για ένα προβοκατόρικο κείμενο, που επιχειρεί να πλήξει τον ανταγωνισμό της Google, αφού εκτός της Microsoft, κατηγορεί για τον ίδιο ακριβώς λόγο την Apache και το αντίστοιχο εργαλείο της, το OpenOffice Calc.

Άσχετα, όμως, από τα όποια σχεδιαστικά προβλήματα, που μπορεί να έχει το οποιοδήποτε πρόγραμμα, η ευθύνη βαρύνει εξ ολοκλήρου τον επιστήμονα και τον μελετητή, που χρησιμοποιούν τα εργαλεία. Δεν είναι δυνατόν κάποιος να θεωρεί τον εαυτό του επιστήμονα, που εκπονεί μελέτες και βγάζει επιστημονικά συμπεράσματα, όταν προηγουμένως δεν έχει ελέγξει τρεις και τέσσερις φορές τα εργαλεία του, τα αποτελέσματα της μελέτης του, αλλά και το σύνολο της εργασίας του.

Πόσο λογικό θα σας ακουγόταν ένα δημοσίευμα, που θα έλεγε πως οι εγκληματολόγοι κατηγορούν τα μαχαίρια και τις εταιρείες κατασκευής τους για τους φόνους που διέπραξαν με αυτά κάποιοι εγκληματίες; Προφανώς θα το θεωρούσατε αστείο! Το δημοσίευμα του BBC είναι ακόμα τραγικότερο, ακόμα και σε έναν άνθρωπο με δηλωμένη αντίθεση στην πρακτική της Microsoft.