Τα παιχνίδια στη Βραζιλία

Στη Βραζιλία παίζονται πολλά παιχνίδια και δεν εννοώ τους ποδοσφαιρικούς αγώνες του παγκοσμίου κυπέλλου που διοργανώνει η χώρα. Εννοώ τα πολιτικά παιχνίδια που παίζονται τουλάχιστον κατά την τελευταία πενταετία και κυρίως την εξέλιξη που πρόκειται να έχουν στα επόμενα χρόνια. Η Βραζιλία είναι στο επίκεντρο λόγω της διοργάνωσης του παγκοσμίου κυπέλλου στο ποδόσφαιρο και θα επανέλθει το ίδιο έντονα στο προσκήνιο σε δύο χρόνια με την διοργάνωση των Ολυμπιακών αγώνων του 2016.

Η Βραζιλία σήμερα συγκαταλέγεται στις αναδυόμενες και ταχύτερα αναπτυσσόμενες αγορές παγκοσμίως, είναι μέλος των BRICS και θα πίστευε κανείς πως είναι ένας τόπος όπου τα προβλήματα έχουν αρχίσει να αποτελούν παρελθόν και πως η ευημερία είναι το κύριο χαρακτηριστικό της αχανούς χώρας της Λατινικής Αμερικής. Κι όμως η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική: Η Βραζιλία κατάφερε, στις αρχές του 21ου αιώνα, να αποφύγει τη χρεοκοπία κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή με τη «βοήθεια» του Δ.Ν.Τ. Βέβαια δεν γνωρίζω πως μπορεί να λεχθεί βοήθεια το πανάκριβο δάνειο των 30 δις δολαρίων που πήρε, αφού λεηλατήθηκε ως αντάλλαγμα η δημόσια καθώς επίσης και μεγάλος μέρος της ιδιωτικής περιουσίας της, ενώ οι πολίτες της βίωσαν εξαιρετικά οδυνηρές καταστάσεις.

Η κυβέρνηση της Βραζιλίας προσπάθησε να κλείσει το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ πλούσιων και φτωχών προσλαμβάνοντας από το 2002 και μετά, δεκάδες χιλιάδες άτομα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, επεκτείνοντας το κοινωνικό κράτος με αύξηση των δαπανών που αφορούσαν στην υγεία και την παιδεία, καθώς επίσης επιδοτώντας τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας βοήθησε μαζικά τις προσπάθειες της κυβέρνησης αυξάνοντας τη ρευστότητα στην πραγματική οικονομία με την παροχή δανείων. Το αποτέλεσμα όμως ήταν να αυξηθούν τα ιδιωτικά χρέη σε μεγάλο βαθμό. Έτσι, λοιπόν, σε μία ακόμα χώρα η ευημερία που φαινομενικά υπήρχε και την οποία κατόρθωσε να πετύχει η κυβέρνηση της Βραζιλίας, στηρίχθηκε στο δανεισμό. Χαρακτηριστικό είναι πως πριν μία δεκαετία η μικρομεσαία τάξη της Βραζιλίας αποτελούσε το 40% του συνολικού πληθυσμού των 190 εκατομμυρίων κατοίκων. Σήμερα έχει ξεπεράσει το 50% βασισμένη, όμως, σε δάνεια και πίστωση γεγονός που έγινε αμέσως εμφανές αμέσως μετά την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης που είχε ως άμεσο αποτέλεσμα το 5,6% των τραπεζικών δανείων να είναι αδύνατον να αποπληρωθεί. Λιγότερο τραγικά τα πράγματα από ότι είναι στη χώρα μας, προς το παρόν, αλλά με τα σημάδια της προβληματικής και όχι αληθινής ευημερίας να είναι από τώρα εμφανή. Εμφανή σημάδια μελλοντικής οικονομικής δυσπραγίας σε μία περίοδο που η χώρα, υποτίθεται, βρίσκεται στα "καλά" της χρόνια.

Πριν από την έναρξη του παγκοσμίου κυπέλλου ήσαν πολλές οι διαμαρτυρίες των Βραζιλιάνων που δεν ήθελαν την διοργάνωση στη χώρα τους τη στιγμή που τα προβλήματα στην παιδεία και την υγεία είναι τεράστια παρά τα όποια μέτρα έχει λάβει η κυβέρνηση. Ειδικά στον τομέα της παιδείας και παρά την οικονομική εκτίναξη της χώρας, η εκπαίδευση παραμένει η αχίλλειος πτέρνα της Βραζιλίας. Από το 2013 έχουν γίνει πολλές διαδηλώσεις με καθολικό αίτημα τη βελτίωση της παιδείας στη χώρα, αναδεικνύοντας την εκπαίδευση σε πρώτο θέμα της πολιτικής ατζέντας. Το χάσμα ανάμεσα στα δημόσια και τα ιδιωτικά σχολεία παραμένει τεράστιο, ενώ μόλις το 43% του πληθυσμού έχει μόρφωση δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, την ώρα που ο μέσος όρος στα μέλη του ΟΟΣΑ είναι 67%. Το 75% της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα ανήκει στον ιδιωτικό τομέα.

Επιπλέον, δεν είναι λίγες οι φωνές εκείνες που κάνουν λόγο για ελλειπή υποδομή, πρόχειρα και βιαστικά έργα που τελείωσαν μόνο και μόνο για μη ματαιωθεί η παγκόσμια φιέστα. Τραγικό χαρακτηριστικό παράδειγμα της επιπολαιότητας των αναπτυξιακών έργων είναι η κατάρρευση της αερογέφυρας στο Belo Horizonte χτες (4/9/2014), ενός έργου που στήθηκε μάλλον πρόχειρα και για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της μετακίνησης των φιλάθλων κατά την προσέλευση και την αποχώρησή τους από το στάδιο Mineirão, το γήπεδο στο οποίο αγωνίστηκε η εθνική μας ομάδα απέναντι στην Κολομβία, και η οποία στοίχισε τελικά τη ζωή σε τουλάχιστον δύο ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους 22. Με δεδομένη και την ανάληψη των Ολυμπιακών αγώνων έπειτα από δύο χρόνια, αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς το πόσο πολύ πρόκειται να επιβαρυνθεί επιπλέον η οικονομία της χώρας του καφέ. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη πολιτική ενόραση για να διαπιστώσει κανείς πως την προσεχή πενταετία στη Βραζιλία θα αναζητούν τρόπους να συμμαζευτεί το δημοσιονομικό έλλειμμα που δημιουργείται σήμερα και θα επιδεινωθεί την επόμενη διετία.

Το μεγάλο πρόβλημα που έχουμε οι άνθρωποι είναι πως βλέπουμε μόνο το παρόν και έχουμε δυσκολία ή άρνηση να ατενίσουμε το μέλλον. Επιπρόσθετα το φετινό παγκόσμιο κύπελλο προσφέρει ομολογουμένως πολύ ωραίο ποδοσφαιρικό θέαμα και σίγουρα συγκαταλέγεται ήδη στα πιο πετυχημένα, αν όχι το πετυχημένο, από απόψεως θεάματος. Αυτό κάνει πιο δύσκολη την εστίαση στο τι θα γίνει όταν σβήσουν τα φώτα μετά τον τελικό της ερχόμενης Κυριακής. Η χώρα θα παραμείνει στα προβλήματά της, οι τουρίστες θα αποχωρήσουν και θα ανανεώσουν το rendez-vous τους σε δύο χρόνια. Σε αυτά τα δύο χρόνια η Βραζιλία θα βυθίζεται ακόμα λόγω της αθεμελίωτης ανάπτυξής της. Για θυμηθείτε την Ελλάδα του 2004 και την Ελλάδα του 2008 ή του 2010. Μέσα σε μία πενταετία από τη δόξα, τα φώτα και τις φιέστες ήρθε η απόλυτη εξαθλίωση και η χρεοκοπία. Το σοφό γνωμικό λέει πως ο έξυπνος μαθαίνει από τα λάθη του και ο σοφός από τα λάθη των άλλων. Ο άφρων δεν μαθαίνει με τίποτα!