Η δικαίωση της GRexit

Την εκτίμησή του ότι μια πιθανή αποχώρηση της Ελλάδας από την ζώνη του ευρώ μπορεί να αποδειχθεί επιτυχημένη για τη χώρα διατύπωσε ο βραβευμένος με Nobel Αμερικανός οικονομολόγος Paul Robin Krugman, σε άρθρο του στην προσωπική στήλη που διατηρεί στους New York Times.

«Είχαμε έναν ακόμη εκλογικό σεισμό στην ευρωζώνη: Οι υποψήφιοι που υποστηρίχθηκαν από τους Podemos κέρδισαν τις τοπικές εκλογές στην Μαδρίτη και στην Βαρκελώνη. Ελπίζω ότι τα πιστωτικά ιδρύματα [σημ. ΜΒΒ: ο Krugman τα ονομάζει "IFKAT" δηλαδή "(πιστωτικά) ιδρύματα γνωστά πριν ως τρόικα"] θα δείξουν προσοχή.

Η ουσία της κατάστασης της Ελλάδας είναι ότι οι πραγματικές παράμετροι μιας βραχυπρόθεσμης συμφωνίας είναι σαφείς και αναπόφευκτες: Η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει ένα πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού, γιατί κανένας δεν θα της δανείσει ξανά χρήματα και συνεπώς δεν θα έχει (στην πραγματικότητα δεν μπορεί να έχει) ένα μεγάλο πρωτογενές πλεόνασμα διότι κανείς δεν μπορεί να την πιέσει περισσότερο. Κάποιος θα πίστευε ότι μια συμφωνία για την Ελλάδα για ένα μικρό μετριοπαθές πρωτογενές πλεόνασμα στα επόμενα χρόνια θα ήταν εύκολο να επιτευχθεί. Αυτό είναι που θα συμβεί, οπότε γιατί να μην γίνει επίσημα;

Ωστόσο, το ΔΝΤ τώρα παίζει τον «κακό αστυνομικό» δηλώνοντας ότι δεν μπορεί να απελευθερώσει κεφάλαια έως ότου ο ΣΥΡΙΖΑ καταπατήσει τις κόκκινες γραμμές του στα θέματα των συντάξεων και της μεταρρύθμισης στην αγορά εργασίας. Το τελευταίο είναι αμφίβολο από οικονομικής πλευράς. Έρευνα του ΔΝΤ δεν υποστηρίζει τον ενθουσιασμό για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, κυρίως στην αγορά εργασίας. Το ΔΝΤ αναγνωρίζει την πιθανότητα ενός πραγματικού προβλήματος -η Ελλάδα πιθανώς δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε όσα υποσχέθηκε στους συνταξιούχους- αλλά γιατί αυτό να είναι ένα θέμα πάνω από το γενικότερο ερώτημα του πρωτογενούς πλεονάσματος;

Αυτό που συμβουλεύω τους πάντες να κάνουν, είναι να αναρωτηθούν τι θα συμβεί εάν η Ελλάδα εξωθηθεί πραγματικά εκτός της ζώνης του ευρώ. (Ναι, GRexit είναι μια άσχημη λέξη, αλλά έχουμε κολλήσει στη χρήση της).

Θα είναι σίγουρα άσχημη η κατάσταση στην Ελλάδα, τουλάχιστον στην αρχή. Αυτή την στιγμή οι χώρες που είναι στον πυρήνα του ευρώ πιστεύουν ότι η υπόλοιπη ευρωζώνη μπορεί να διαχειριστεί μία GRexit, κάτι που μπορεί να είναι αλήθεια. Πρέπει ωστόσο να έχουμε στο νου μας, ότι το υποτιθέμενο τείχος προστασίας της ECB δεν έχει δοκιμαστεί στην πραγματικότητα. Εάν οι αγορές χάσουν την εμπιστοσύνη τους στην ECB και ο χρόνος για τις αγορές των Ισπανικών και των Ιταλικών ομολόγων από την ECB αυξηθεί, τι θα γίνει;

Το μεγαλύτερο ερώτημα, ωστόσο, είναι τι θα συμβεί ένα ή δύο χρόνια μετά την GRexit, όταν το πραγματικό ρίσκο για το ευρώ δεν θα είναι η αποτυχία, αλλά η επιτυχία της Ελλάδας. Ας υποθέσουμε ότι μια εξαιρετικά υποτιμημένη δραχμή φέρνει ένα κύμα Βρετανών που πίνουν μπύρες στο Ιόνιο και η Ελλάδα αρχίσει να ανακάμπτει. Αυτό θα ενθαρρύνει εκείνους που αντιτίθενται στην λιτότητα και στην εσωτερική υποτίμηση σε άλλες χώρες.

Σκεφτείτε το. Μόλις πριν μερικές ημέρες οι "Πολύ Σοβαροί Ευρωπαίοι" χαιρέτιζαν την Ισπανία σαν ένα σπουδαίο success story, μια δικαίωση για ολόκληρο το πρόγραμμα. Τελικά ο Ισπανικός λαός δεν συμφωνεί. Και εάν οι δυνάμεις ενάντια στο κατεστημένο μπορούν να παραπέμπουν σε μια Ελλάδα που ανακάμπτει, η δυσπιστία απέναντι στο κατεστημένο θα επιταχυνθεί.

Ένα από τα συμπεράσματα -υποθέτω- είναι ότι η Γερμανία θα προσπαθήσει να σαμποτάρει την Ελλάδα μετά την GRexit. Αλλά ελπίζω ότι αυτό θα πρέπει να θεωρείται απαράδεκτο.

Λοιπόν σκεφτείτε το IFKAT: Θέλετε σίγουρα να βαδίσετε σε αυτό το μονοπάτι;».

Το άρθρο αυτό του Krugman δικαιώνει πλήρως όλα όσα γράφω τόσο καιρό, επισημαίνοντας σε όλους τους τόνους πως η GRexit είναι η μόνη λύση για την Ελλάδα και πως συνεπάγεται την σωτηρία της πατρίδος μας. Το ερώτημα είναι γιατί η κυβέρνηση δεν κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση;

Μήπως τελικά δεν την ενδιαφέρει η σωτηρία της Ελλάδος;