Ελέγχοντας παγκόσμια το χρήμα

Μετά από δεκαετίες, μια πολυμερής αναπτυξιακή τράπεζα στον κόσμο θα αρχίσει να λειτουργεί στα τέλη του 2015, με πρωτοβουλία της Κίνας. Πρόκειται για την Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων (Asian Infrastructure Investment Bank, AIIB), στην οποία έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για συμμετοχή όχι μόνο Ασιατικές, αλλά και πολλές Ευρωπαϊκές χώρες. Όπως ανακοίνωσε το Κινεζικό υπουργείο των Εξωτερικών, μέχρι τις 31 Μαρτίου είχαν υποβάλει 47 χώρες αίτηση για συμμετοχή τους στην AIIB με τις 30 από τις αιτήσεις αυτές να έχουν γίνει ήδη αποδεκτές.

Συμμετοχή στην τράπεζα θα έχουν όλες οι μεγάλες οικονομικά δυνάμεις, με εξαίρεση τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, που έχουν εκφράσει ενστάσεις σχετικά με τον τρόπο διακυβέρνησης της τράπεζας και με την τήρηση περιβαλλοντικών προτύπων. Η έδρα της τράπεζας θα βρίσκεται στο Πεκίνο.

Σύμφωνα με το Bloomberg, η Αμερικανική αντίθεση στην AIIB οφείλεται στο γεγονός ότι αυτή θα ανταγωνίζεται με δύο άλλες διεθνείς τράπεζες, την World Bank (Παγκόσμια τράπεζα) που έχει έχει έδρα την Washington DC και την ADB (Asian Development Bank, Ασιατική Αναπτυξιακή Τράπεζα) που έχει έδρα τη Manila στις Φιλιππίνες, όπου η επιρροή των ΗΠΑ είναι πολύ πιο σημαντική, ενώ στην ADV ιδιαίτερα σημαντική είναι και η επιρροή της Ιαπωνίας.

Το μετοχικό κεφάλαιο της AIIB έχει ορισθεί στα 50 δις δολάρια με δυνατότητα διπλασιασμού του, ενώ η συμμετοχή κάθε χώρας σε αυτό θα είναι ανάλογη με το μέγεθος της οικονομίας της.

Σκοπός της τράπεζας θα είναι η χρηματοδότηση έργων υποδομών. Η ADB εκτιμά ότι η Ασία χρειάζεται μέχρι το 2020, 8 τρις δολάρια για τέτοια έργα που περιλαμβάνουν οδικούς άξονες, σιδηρόδρομους και άλλα παρόμοια έργα. Το κινεζικό υπουργείο των Οικονομικών έχει δηλώσει ότι η AIIB θα επιδιώξει τη συνεργασία με την World Bank, την ADB και άλλους οργανισμούς. Ο κεντρικός ρόλος της Κίνας στην τράπεζα με δεδομένο πως το Πεκίνο θα είναι ο μεγαλύτερος μέτοχός της, έχει προκαλέσει ερωτηματικά σχετικά με την επιρροή της στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.

Για να ησυχάσει αυτές τις ανησυχίες, ο Κινέζος υπεύθυνος για την προετοιμασία της τράπεζας, Jin Liqun, δήλωσε ότι η Κίνα δεν θα λειτουργεί ως «ο Μεγάλος Αδελφός». Μπορεί οι λεπτομέρειες, για τη διαδικασία με την οποία θα αποφασίζονται οι χορηγήσεις δανείων από την τράπεζα να μην έχουν ακόμη ανακοινωθεί, όμως ο Jin Liqun δήλωσε ότι η τράπεζα θα επιδιώξει να ακολουθήσει τα διεθνή πρότυπα. Ο τελικός γύρος των συζητήσεων μεταξύ των ιδρυτικών μελών της AIIB αναμένεται να γίνει τον Μάιο.

Η συμμετοχή Ευρωπαϊκών χωρών όπως της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Βρετανίας, της Ιταλίας και άλλων, προκάλεσε την ενόχληση της Washington. Αξιωματούχος της κυβέρνησης Obama διαμαρτυρήθηκε, σύμφωνα με το Bloomberg, για τη «συνεχή διευκόλυνση» της Κίνας από τους Ευρωπαίους συμμάχους.

Τα παράπονα, ωστόσο, σημειώνει το δημοσίευμα, δεν έχουν βάση, καθώς είναι η ίδια η Washington που απέτυχε χαρακτηριστικά να συμβάλλει στην αναγκαία αύξηση κεφαλαίου των υφιστάμενων πολυμερών Οργανισμών, συμπεριλαμβανομένων της World Bank και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ενώ ταυτόχρονα δεν επέτρεπε σε άλλες χώρες να καλύψουν το χρηματοδοτικό κενό.

«Εάν η κυβέρνηση Obama δεν μπορεί να πείσει το Congress να βάλει τα χρήματα που χρειάζονται, θα έπρεπε τουλάχιστον να μην εμποδίζει άλλες χώρες που θέλουν και μπορούν να ηγηθούν μίας πολυμερούς επέκτασης και μεταρρύθμισης.

Οι διεθνείς χρηματοδοτικοί Οργανισμοί είναι πολύ σημαντικοί για την παγκόσμια ανάπτυξη και σταθερότητα, ώστε να κρατούνται σε ομηρία από την Αμερική. Η κίνηση της Κίνας να δημιουργήσει μία σειρά από νέες πολυμερείς τράπεζες, περιλαμβανομένης της AIIB, ήρθε μετά από χρόνια απογοήτευσης σχετικά με τη μεταρρύθμιση των διεθνών χρηματοδοτικών Οργανισμών, ώστε να αντανακλούν καλύτερα τα νέα δεδομένα της παγκόσμιας οικονομίας», σημειώνει το Bloomberg.

Η τελική μορφή και η πορεία της συγκεκριμένης τράπεζας θα αποδείξει πως πρόκειται για μια ακόμα έκφραση του απόλυτου παγκόσμιου κεφαλαίου. Αν μας έχει διδάξει κάτι η σημερινή εποχή, είναι πως τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται και κυρίως, δεν υπάρχει τίποτε σταθερό και τίποτε δεδομένο.