Φάκελλος Κυπριακό: Όταν η Κύπρος ένιωσε την Ελληνική προδοσία

Κώστας Μόντης: Στην Ελλάδα, δυστυχώς, είναι λίγοι αυτοί που έχουν ακούσει το όνομά του. Ακόμα λιγότεροι είναι αυτοί που γνωρίζουν το ποιος ήταν. Ελάχιστοι γνωρίζουν το έργο του. Ο Κώστας Μόντης γεννήθηκε στην κατεχόμενη Αμμόχωστο και θεωρείται ο πολιτικός καθοδηγητής της Ε.Ο.Κ.Α. Υπήρξε σπουδαίος ποιητής και πεζογράφος, αλλά κυρίως αγωνιστής της ελευθερίας της Κύπρου και πρόμαχος του ονείρου της Ένωσης. Ο Κώστας Μόντης ήταν μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, ενώ προτάθηκε και για το βραβείο Νόμπελ. Πολλά από τα έργα του έχουν μεταφρασθεί στα Αγγλικά, στα Γαλλικά, στα Γερμανικά, στα Ιταλικά, στα Ολλανδικά, στα Σουηδικά, στα Ρωσικά και σε άλλες γλώσσες. Το 1980 τιμήθηκε με τον τίτλο του «δαφνοστεφούς ποιητή» (Poet Laureate) από την Παγκόσμια Ακαδημία Τεχνών και Πολιτισμού.

Στην μαρτυρική μας Κύπρο αποφασίστηκε το 2014 να ανακηρυχθεί ως το "έτος Κώστα Μόντη" με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από της γεννήσεώς του, στις 18 Φεβρουαρίου του 1914, αλλά και 10 ετών από το θάνατό του, την 1η Μαρτίου του 2004, λίγο πριν από το ιστορικό διάγγελμα της 7ης Απριλίου 2004 ενός άλλου σύγχρονου σπουδαίου πολιτικού, του Τάσσου Παπαδόπουλου.

Ο Μόντης περιγράφει με γλαφυρό τρόπο το πως ένιωσαν στην Κύπρο την προδοτική στάση της Ελλάδος όταν εισέβαλαν οι Τούρκοι ανήμερα του προφήτη Ηλία το 1974. Στο "Τρίτο γράμμα στη μητέρα" που αποτελεί απόσπασμα του έργου του με τίτλο "Γράμμα στη Μητέρα" περιγράφει την μάταιη προσμονή της Κύπρου για βοήθεια από τη μητέρα Ελλάδα:

Την περιμέναμε μέσ’ απ’ τους καπνούς και τις φλόγες της κοιλάδας των Κέδρων,

Την περιμέναμε απ’ το ξάγναντο του Τρίπυλου,

την περιμέναμε βουτηγμένοι ως το λαιμό στη θάλασσα της Κερύνειας,

συγκρατούσαμε το ξεψύχισμά μας να μας προφτάξει.

Φυλλομετρούσαμε την Ιστορία της.

Φυλλομετρούσαμε σαν ευαγγέλιο την Ιστορία της

-”να εδώ κ’ εδώ κ’ εδώ”-

και την περιμέναμε,

κι “όχι, δεν μπορεί να μην έρθει”, λέγαμε

κι “όχι, δεν γίνεται να μην έρθει”, λέγαμε

κι όπου να’ ναι άκου την με τους Σπαρτιάτες της

και τα “Υπό σκιάν” και τα “Μολών λαβέ” και τον “Αέρα”,

κι όπου να’ ναι άκου την!

Και πραγματικά μια νύχτα έφτασε το μήνυμα πως η Ελλάδα ήρθε.

Τι νύχτα ήταν εκείνη, μητέρα,

τι αντίλαλος ήταν εκείνος,

τι βουητό ήταν εκείνο που σάρωσε το νησί!

Αγκαλιαστήκαμε κλαίγοντας και πηδούσαμε

και φιλιόμαστε και νοιώθαμε ρίγη να μας περιλούουν

και τα στήθια μας φούσκωναν να διαρραγούν

κ’ η καρδιά μας χτυπούσε να της ανοίξουμε να βγει.

Οι χαροκαμένοι ξέχασαν τα παιδιά τους

και τους αδελφούς και τους πατέρες

κ’ έκλαιγαν για την Ελλάδα πια,

κ’ έχασκαν μ’ ένα γελόκλαμα.

Κ’ έλεγαν οι δάσκαλοι “Είδατε”;

Και λέγαμε όλοι “Είδατε”;

Ώσπου την άλλη μέρα πέσαμε ως το βυθό

ώσπου την άλλη μέρα πέσαμε πέρα απ’ το βυθό,

ώσπου την άλλη μέρα βούλιαξε το Τρίπυλο,

ώσπου την άλλη μέρα πισωπάτησε σιωπηλό το Τρόοδος να βρει βράχο να καθίσει,

ώσπου την άλλη μέρα γούρλωσε τα μάτια η Αίπεια,

ώσπου την άλλη μέρα γούρλωσαν τα μάτια οι Σόλοι και το Κούριο

κ’ οι αγχόνες της Λευκωσίας

γιατί η Ελλάδα δεν ήρθε,

γιατί ήταν ψεύτικο το μήνυμα,

ψέμα η Ελληνική μεραρχία στην Πάφο,

γιατί μας είπαν ψέμα οι ουρανοί και ψέμα οι θάλασσες

και ψέμα τα χελιδόνια και ψέμα η καρδιά

και ψέμα οι Ιστορίες μας,

ψέμα, όλα ψέμα.

Είχε λέει, άλλη δουλειά η Ελλάδα,

κάτι πανηγυρισμούς,

κ' ήμαστε και μακριά και δεν μπορούσε, λέει,

λυπόταν, δεν το περίμενε,

ειλικρινά λυπόταν,

ειλικρινά λυπόταν πάρα πολύ.

Κ’ οι δάσκαλοί μας έσκυψαν ντροπιασμένοι,

και τα “Εγχειρίδια” έσκυψαν ντροπιασμένα

κ’ οι δάσκαλοί μας τρέμουν τώρα πια,

και τα “Εγχειρίδια” τρέμουν τώρα πια

όσο πλησιάζουν τα περί Θερμοπυλών και τα περί Σαλαμίνος…

Δεν κάνω ποίηση, μητέρα,

έχω αντίγραφα.

Αιωνία του η μνήμη! Αιωνία η μνήμη των υπέρ της πίστεως και της πατρίδος πεσόντων στην μαύρη επέτειο του Ελληνισμού! Αιωνία η μνήμη του αγωνιστή Τάσσου Παπαδόπουλου που έδωσε μέχρι το θάνατό του τον καλό αγώνα για το συμφέρον της Πατρίδος! Είθε όλοι τους να αποτελέσουν παράδειγμα για όλους εμάς και κάποια στιγμή να ελευθερώσουμε τα άγια χώματα της Πατρίδας μας!