Η Ρωσία πιέζει έτσι ώστε οι BRICS να σπάσουν το μονοπώλιο των διεθνών οίκων αξιολόγησης

Σύμφωνα με το πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Alexei Lossan που δημοσιεύτηκε στην "Russia Beyond the Headlines", το δικό της σύστημα χρηματοπιστωτικής αξιολόγησης σκοπεύει να δημιουργήσει η BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότιος Αφρική), με πρωτοβουλία και πίεση από την Ρωσική πλευρά. Η κίνηση αυτή έρχεται ως απάντηση στο Αμερικανικό μονοπώλιο των οίκων αξιολόγησης που ανεβάζουν και κατεβάζουν τις οικονομίες των χωρών κατά το δοκούν.

Η "Standard & Poors" υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ρωσίας. Στην εκτίμηση του διεθνούς οίκου αξιολόγησης για τη δυνατότητα ανταπόκρισης της χώρας στις υποχρεώσεις της σε ξένο νόμισμα, η κατάταξη της Ρωσίας από το "BBB" έπεσε σε "ΒΒΒ-". Η Ρωσική πλευρά υποστηρίζει ότι οι μεγαλύτεροι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης βρίσκονται κάτω από την επιρροή των ΗΠΑ και θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας εναλλακτικός οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας με πιο "αντικειμενικά" κριτήρια. Αυτό προτείνεται να γίνει στη βάση οργανισμών που ήδη παρέχουν υπηρεσίες "ανεξάρτητου" παρόχου στατιστικής αξιολόγησης στις χώρες της ομάδας BRICS. Ενδιαφέρον για μια τέτοια πρωτοβουλία έχει ήδη εκφράσει η Κίνα.

Η Ρωσία, λοιπόν, προτείνει στους «συμμάχους» της, τη δημιουργία ενός ενιαίου οργανισμού αξιολόγησης, ο οποίος θα μπορεί να ανταγωνιστεί στα ίσα τους τρεις μεγάλους διεθνείς οίκους: "Standard & Poors", "Moody’s" και "Fitch". Αυτό είναι το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι μετέχοντες σε ειδική σύσκεψη για το θέμα, που οργάνωσε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ρωσίας,  Igor Shuvalov. «Πρωτίστως, μιλάμε για τους παραδοσιακούς μας εταίρους, όπως οι χώρες της ομάδας BRICS και της Ευρασιατικής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ)», είπε.

«Το πιο σημαντικό, είναι η διαμόρφωση των προδιαγραφών και των κριτηρίων των δεικτών αξιολόγησης», είπε o επικεφαλής του τμήματος κεφαλαιαγορών και χρηματοοικονομικών μηχανισμών της Ρωσικής Ακαδημίας Εθνικής Οικονομίας και Δημόσιας Διοίκησης στον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Konstantin Korishchenko, που ήταν παρών στην κυβερνητική συνεδρίαση. Ο νέος οργανισμός μπορεί να δημιουργηθεί στη βάση του συνεργατικού σχήματος του ρωσικού οργανισμού αξιολόγησης "RusRating" και του κινεζικού οίκου αξιολόγησης "Dagong Global". Επιπλέον, στο φιλόδοξο εγχείρημα μπορεί να βοηθήσει η Αμερικανική εταιρεία "Egan-Jones Ratings", που από καιρό ονειρεύεται να "χτυπήσει" τη "μεγάλη τριάδα". Ήδη, η "Dagong Global" έχει πραγματοποιήσει συνομιλίες με τη "RusRating" στο Πεκίνο στη διάρκεια συνάντησης στο πλαίσιο της BRICS. Η εταιρεία πρότεινε να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία ενός νέου διεθνούς Οίκου αξιολόγησης στη βάση των χωρών BRICS. 

Η αμφισβήτηση του καρτέλ

Σύμφωνα με τον αναλυτή της επενδυτικής "Investkafe" Mikhail Kuzmin, η "Dagong Global" σήμερα, δραστηριοποιείται κυρίως σε εθνικό επίπεδο, αν και δημοσιοποιεί εκθέσεις αξιολόγησης κρατικών χρεών διαφόρων χωρών. Με τη σειρά της, η Αμερικανική "Egan-Jones Ratings", παράγει κυρίως αξιολογήσεις τίτλων χρεογράφων, συμπεριλαμβανομένων των εκδόσεων ομολόγων, τραπεζικών δανείων κλπ. Όπως σημειώνει ο αναπληρωτής διευθυντής του τμήματος έρευνας και διαχείρισης κινδύνων της «UFS IC», Vadim Vedernikov, και οι δύο οργανισμοί είναι πολύ γνωστοί για τις αξιολογήσεις τους σε εταιρείες και κρατικούς τίτλους, τη στιγμή που δουλεύουν σε «καυτές» χρηματοπιστωτικές αγορές, όπως είναι η Κίνα και οι ΗΠΑ. Η ονομασία του νέου ενιαίου οίκου είναι Universal Credit Rating Group. «Οι αξιολογήσεις του οργανισμού που θα δημιουργηθεί για την πιστοληπτική ικανότητα Ρωσικών εταιρειών, θα μπορούσαν κάλλιστα να αναγνωριστούν από τους διεθνείς επενδυτικούς κύκλους σαν αξιόπιστοι δείκτες, πολύ κοντά σε αξιοπιστία σε αυτούς που παράγει η "Αμερικανική τρόικα" των οίκων αξιολόγησης», λέει ο Vedernikov.

Μια άλλη εναλλακτική λύση, είναι η συνεργασία με το νέο οργανισμό «ARC Ratings», μια διεθνή κοινοπραξία οίκων αξιολόγησης από την Πορτογαλία, την Ινδία, τη Νότια Αφρική, τη Μαλαισία και τη Βραζιλία. «Η συνεργασία με αυτό τον οργανισμό μπορεί να αποτελέσει ένα θετικό παράγοντα στη απεξάρτηση από τη "μεγάλη τριάδα", καθώς θα επιτρέψει την εμφάνιση μιας εναλλακτικής αντικειμενικής και ανεξάρτητης εκτίμησης των πιστοληπτικών δυνατοτήτων των ρωσικών εταιρειών, συμπληρωματικής της αξιολόγησης της "Universal Credit Rating Group"», λέει ο Vadim Vedernikov. Σαν πιθανούς εταίρους, οι εμπειρογνώμονες αναφέρουν επίσης την ιαπωνική "Japan Credit Rating Agency" και την καναδική Dominion Bond Rating Service.

Υπερβολικά κριτήρια

Η υποβάθμιση από την "S&P" θα μπορούσε να πλήξει σοβαρά τη Ρωσική οικονομία. Σύμφωνα με τον αναλυτή Mikhail Kuzmin, «η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, είναι ένας δείκτης για τους "θεσμικούς" επενδυτές από διάφορες χώρες, σχετικά με την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών και την αύξηση των επιχειρηματικών κινδύνων στη χώρα. Με βάση αυτό το εργαλείο αποφασίζεται συχνά εάν θα γίνουν ή όχι επενδύσεις σε συγκεκριμένες χώρες», είπε ο εμπειρογνώμονας. Κατά συνέπεια, η εκροή κεφαλαίων, η οποία κατά το πρώτο τρίμηνο ανήλθε σε 50,6 δισεκατομμύρια δολάρια, δεν θα μπορέσει να μειωθεί κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2014.

Επιπλέον, είναι πιθανό να αυξήσει το κόστος δανεισμού για τη Ρωσία και για οποιαδήποτε ρωσική εταιρεία στις αγορές του εξωτερικού. «Στο σημερινό περιβάλλον γίνεται ολοένα πιο σημαντικό το ζήτημα της λειτουργίας στη Ρωσική χρηματοοικονομική υποδομή εγχώριων, εθνικών οργανισμών αξιολόγησης. Εταιρείες του κλάδου στη Ρωσία υπάρχουν, αλλά ο τομέας αυτός θα πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω», εξηγεί ο Konstantin Korishchenko.

Σύμφωνα με τον αναλυτή της εταιρείας συμμετοχών "Finam", Anton Soroko, οι διεθνείς οργανισμοί αξιολόγησης δικαιολογημένα προβάλλουν στους ξένους "θεσμικούς", τους αυξανόμενους κινδύνους μιας επένδυσης στη Ρωσική οικονομία, αλλά μπορεί και να υπερβάλλουν λίγο. «Στην παγκόσμια σκηνή, σε αυτό το τμήμα παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, σήμερα έχει πρακτικά διαμορφωθεί ένα μονοπώλιο. Σε αυτήν την περίπτωση, η ανάπτυξη εναλλακτικών αξιόπιστων οίκων αξιολόγησης, θα έχει μακροπρόθεσμο όφελος όχι μόνο για τη Ρωσία, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία, γενικότερα», θεωρεί.